Bezienswaardigheden
In het centrum van Alkmaar staat het vol met hotspots, ofwel prachtige historische panden; kerken, torens, beelden, molen en vergeet ook zeker de parken en hofjes niet.
Victoriepark – het Bolwerk – Hofje van Splinter – Wildemanshofje – Hofje van Sonoy
De waag
Op de gevel van de Waag staat de volgende spreuk: “SPQA (Senatus Populusque Alcmariensis) RESTITVIT VIRTVS ABLATAE JVRA BILANCIS”. Dit betekent ongeveer: “Moed en kracht schonken regering en burgerij van Alkmaar het verloren waagrecht terug”. Door heldhaftig optreden van de bevolking van Alkmaar tijdens het ontzet van 8 oktober 1573 schonk de geestelijke macht de Waag terug aan de burgerij van Alkmaar.
De geschiedenis van het waaggebouw gaat terug tot de 14e eeuw. In die periode was het gebouw als kapel van het naastgelegen H. Geestgasthuis in gebruik. In dit gasthuis konden arme reizigers gedurende drie dagen en nachten gratis onderdak krijgen; ook werden er zieken verpleegd door monniken of nonnen. In 1566 gaf de bisschop van Haarlem toestemming om het H. Geestgasthuis in te richten tot waaggebouw. In 1582 besloot men de waag over te brengen naar de grotere H. Geestkapel, die inmiddels niet meer in gebruik was voor de godsdienstige activiteiten.
De verbouwing van H. Geestkapel tot waag, waarbij de oostzijde (de koorsluiting van de kapel) werd weggebroken, werd in 1583 voltooid. Op die oostzijde van het gebouw kwam een rijk versierde gevel in renaissancestijl (de huidige voorgevel uit 1884 heeft dit oorspronkelijke ontwerp nauwkeurig gevolgd). De contouren van de oude koorsluiting van de kapel zijn nog te zien in het plaveisel in de straat naast deze fraaie gevel. In 1597/1603 werd de dakruiter vervangen door de huidige Waagtoren. In het houtwerk in de toren zijn jaartallen 1601 (uurwerkkamer) en nog hoger 1602 aanwezig. Bron: Wikipedia
Huis met de kogel
Het Huis met de Kogel is een rijksmonumentaal pand in het centrum van de Noord-Hollandse plaats Alkmaar. Het pand is sinds 10 december 1969 ingeschreven in het Monumentenregister. Het pand is op een muur na volledig uit hout opgetrokken. Het huis dankt de naam aan de kogel die tijdens het Beleg van Alkmaar in het huis is ingeslagen. De kogel is later in de linkerhoek van de gevel aan de gracht geplaatst.
Wanneer het huis gebouwd werd is niet bekend; er wordt vermoed dat het kort voor het beleg van Alkmaar (1573) gebouwd is. Wel is bekend dat een van de eerste bewoners Jan Arendszoon was. Hij was een van de eerste hagenpredikers van het huidige Nederland. Tijdens de inslag van de kogel in zijn huis bleven al zijn gezinsleden ongedeerd.[1] Volgens een legende zou bij de inslag de 40 pond zware kogel dwars door de gevel zijn gegaan. Binnen in het pand zou het een stoel, waarop een dochter van Jan Arentsz zat te spinnen, het spinnewiel en de wastobbe waarin Jan Arentsz’ vrouw aan het wassen was vernietigd hebben.
Van de herstelkosten is een rekening bewaard gebleven, op de rekening is sprake van “een gatt” in het huis na een inslag van een Spaanse kanonskogel. Bron: Wikipedia
Grote Sint-Laurenskerk
De Grote Sint-Laurenskerk, is een kerkgebouw aan de Koorstraat 2 in Alkmaar. Het is een met natuursteen beklede bakstenen kruisbasiliek met zevenzijdige koorsluiting. De bouw vond plaats van 1470 tot 1518. De kerk heeft vier traptorens en bevat het oudste nog te bespelen kerkorgel van Nederland. De van oorsprong katholieke kerk werd in 1573 protestant en heeft sinds 1996 geen religieuze functie meer. Er is een museum in gevestigd over de historie van het gebouw. Bron: Wikipedia
Accijnstoren
De Accijnstoren is een toren in Alkmaar gebouwd in 1622.
De Accijnstoren is vierkant en gebouwd in baksteen met natuurstenen banden. De toren heeft een luidklok.
Het was aanvankelijk een soort belastingkantoor. Ingevoerde goederen moesten hier worden aangegeven, de accijnzen die dat opleverden waren een belangrijke inkomstenbron voor de stad.
De brug waar de toren deels op staat, was ooit een draaibrug, die in 1903 werd vervangen door een ophaalbrug. Door toenemend verkeer is deze inmiddels verdwenen. In 1924 werd de toren 4 meter verplaatst vanwege verbreding van de Bierkade. Bron: Wikipedia
Molen van Piet
De Groot of de Molen van Piet is een ronde stenen stellingmolen-korenmolen in de Nederlandse stad Alkmaar. De molen werd gebouwd als walmolen op het Clarissenbolwerk nabij de vroegere Kennemerpoort en domineert aldaar nog steeds het stadsbeeld.
In 1884 werd de molen gekocht door Cornelis Piet, die onder in de molen een woning liet maken. De familienaam van deze molen bleef in de volksmond verbonden aan deze molen, en de oude naam De Groot wordt nog nauwelijks gebruikt.
De molen is sinds 1955 uitgerust met fokwieken. Er liggen 3 koppel maalstenen in de molen. De koningsspil van de molen is een oude scheepsmast en dus waarschijnlijk ouder dan de molen zelf. De molen is tegenwoordig eigendom van de gemeente, maar wordt nog steeds bewoond en bemalen door een lid van de familie Piet. Bron: Wikipedia
Kaasmarkt
De kaasmarkt in Alkmaar is een traditionele Nederlandse kaasmarkt. De markt vindt plaats op het Waagplein, voor het monumentale Waaggebouw. De kaasmarkt is al meer dan vier eeuwen een traditie. In de 18e eeuw werd vier dagen per week kaasmarkt gehouden, en deze duurde tot 1 uur ’s nachts. Gemiddeld werd per marktdag 300 ton kaas omgezet. Sinds 1939 is Alkmaar de enige stad die nog kaas verhandelt op deze traditionele wijze.
De markt wordt tegenwoordig elke vrijdagochtend in de periode van april tot en met september gehouden en jaarlijks door 100.000 mensen bezocht. Er is uitleg in verschillende talen: Nederlands, Duits, Engels, Frans en Spaans.
Er zijn vier vemen (ploegen te herkennen aan de kleur van het lint rond de strooien hoed) van kaasdragers die zich bezighouden met het aan- en afvoeren van de platte, Zuid-Hollandse (Goudse) kaas. Op de kaasmarkt lopen de kaasdragers van het Alkmaarse Kaasdragersgilde in vier verschillende kleuren: geel, rood, blauw en groen. Alle kaasdragers dragen een wit pak met strooien hoed. De kaasdragers hebben verschillende benamingen.
- Een vastman is een ervaren kaasdrager.
- De tasman is de oudste kaasdrager, en draagt een zwart leren tas op zijn buik. Hij zet bij het wegen van de kaas de gewichten op de weegschaal.
- De overman is de voorman van het veem, en is herkenbaar aan een zilveren schildje met lintje in de kleur van zijn veem. De overman wordt voor een periode van twee jaar benoemd.
- De kaasvader is opzichter over alle vier de vemen. Hij draagt een zwarte stok met zilveren knop.
- De provoost wordt door de kaasdragers de ‘beul’ genoemd, omdat hij voor het gildebestuur de laatkomende kaasdragers noteert en de boete daarvoor int. Hij draagt een zilveren kaasberrie.
- De knecht wordt, net als de provoost, door het gildebestuur benoemd en heeft de functie van klusjesman.
De kazen worden geproefd, gekeurd, gekocht en gewogen in en om de Waag. Meestal worden rond de acht kazen per berrie (draagbaar) aangevoerd, dit weegt samen rond 160 kilo, door twee kaasdragers. De prijs van de kaas wordt bepaald bij handslag. In het verleden werd er hoofdzakelijk Noord-Hollandse (Edammer) kaas verhandeld.
Om 10:00 uur luidt de aanvangsbel en begint de kaasmarkt. De zetters beladen de karakteristieke kaasberries, die door de kaasdragers naar de weegschaal worden gedragen. Aldaar wordt de kaas gewogen. Op het plein bepalen keurmeesters de kwaliteit van de kaas en onderhandelen handelaren over de prijs. Dit gaat traditioneel gepaard met handjeklap. Om 13.00 uur luidt de Waagtorenklok ten teken van het einde van de kaasmarkt. Naast het Alkmaarse kaasmeisje zijn in 2019 ook de zogenaamde kaasjongens van start gegaan op de Kaasmarkt. Kaasjongens en -meisjes gaan in Nederlandse klederdracht op de foto met bezoekers van de kaasmarkt. Bron: Wikipedia
